Stałe rozpowszechnianie wiedzy na temat szkodliwości spożywania sacharozy skłoniło naukowców do poszerzenia badań dotyczących jej naturalnych substytutów. Producenci żywności chcąc sprostać naszym wymaganiom, zaczęli opracowywać produkty o obniżonej wartości energetycznej poprzez zastępowanie cukru rafinowanego innymi substancjami słodzącymi, jakimi są np. stewia i ksylitol. Jednak oprócz korzystnego wpływu na kształtowanie naszej sylwetki, znajdują one swoje zastosowanie w prewencji wielu jednostek chorobowych.
Stewia jako naturalny substytut sacharozy
Stewia (Stevia rebaudiana Bertoni) jest rośliną pochodzącą z Brazylii i Paragwaju. To naturalna substancja słodząca o bardzo niskiej wartości energetycznej, ponad 300 razy słodsza od cukru. Jako słodzik używana 
jest w postaci świeżych, jak i suszonych liści, koncentratów bądź ekstraktów. Cechuje się dobrą rozpuszczalnością w wodzie oraz stabilnością termiczną do 200°C, co powoduje, że może być dodawana do wyrobów cukierniczych przeznaczonych do wypieku bądź przetworów wymagających pasteryzacji. W 2010 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał pozytywną opinię dotyczącą bezpieczeństwa stosowania glikozydów stewiolowych wyekstrahowanych z liści tej rośliny. Ustalił także ich dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) na poziomie 4mg/kg masy ciała. Wartość ta wyrażona jest w przeliczeniu na ekwiwalenty stewiolu. Na produktach spożywczych są one oznaczane jako substancja słodząca o numerze E960. Stewia doceniana jest nie tylko ze względu na swój słodki smak i niską kaloryczność, ale również za wiele właściwości prozdrowotnych. Udowodniono, że regularne stosowanie tego słodzika normalizuje poziom cukru we krwi, co jest pozytywną informacją dla osób zmagających się z cukrzycą. Należy również wspomnieć o tym, że stewia nie powoduje próchnicy zębów, gdyż zawarte w niej glikozydy stewiolowe nie stanowią pożywki dla bakterii Streptococcus mutant odpowiadających za wspomnianą chorobę. Ze względu na zawartość selenu, cynku oraz witaminy C, zalecana jest jako środek na wzmocnienie odporności, a dzięki silnym działaniu bakteriobójczym okazuje się być przydatna w leczeniu trudno gojących się ran i oparzeń. W stewii możemy znaleźć również witaminy z grupy B, oraz takie składniki mineralne, jak żelazo, magnez, chrom, wapń, potas i krzem.
Ksylitol jako zdrowa alternatywa dla cukru
Ksylitol natomiast należy do grupy alkoholi cukrowych określanych mianem polioli. Naturalnie występuje w wielu owocach i warzywach, tj. śliwki, truskawki, maliny, czy kalafior, a także w grzybach. Najczęściej pozyskiwany jest z drewna brzozowego, przez co często nazywany jest cukrem brzozowym. Stosowany jest jako składnik bezcukrowych gum do żucia, ale coraz częściej możemy go spotkać także w innych produktach spożywczych, pastach do zębów oraz preparatach farmaceutycznych. Dawka dopuszczalnego dziennego spożycia (ADI) nie została ustalona, przez co ksylitol uznawany jest za substancję bezpieczną dla człowieka. 
Na etykiecie produktów spożywczych oznaczony jest symbolem E967. Słodzik ten stanowi niskokaloryczny zamiennik sacharozy, który świetnie sprawdzi się w diecie diabetyków, gdyż metabolizowany jest przy znikomym udziale insuliny. Jest również prebiotykiem wspomagającym rozwój korzystnej mikroflory jelitowej. Oprócz zmniejszania kaloryczności produktów w których został wykorzystany jako substancja słodząca, ogranicza także ryzyko wystąpienia próchnicy. Jego zasada działania jest taka sama jak w przypadku stewii, jednakże, ksylitol dodatkowo przywraca właściwą równowagę zasadowo - kwasową w jamie ustnej, co nie sprzyja rozwojowi bakterii chorobotwórczych. Związek ten wykazuje również działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, dzięki czemu może być stosowany jako naturalny środek przeciwdziałający infekcjom i grzybicy. Pełni istotną funkcję w mineralizacji kości poprzez stymulację wchłaniania wapnia w jelicie, a w połączeniu z zieloną herbatą i witaminą C zwiększa biodostępność katechin (naturalnych przeciwutleniaczy) dla naszego organizmu. Pomimo tego, że prawo nie definiuje maksymalnej ilości ksylitolu w jakiej może być użyty, zaleca się jego stosowanie z należytą uwagą, gdyż ze względu na jego wolniejsze i niekompletne trawienie, a także uleganie procesom fermentacyjnym, może wykazywać działanie przeczyszczające.
Biorąc wszystkie przedstawione argumenty pod uwagę, możemy stwierdzić, że zarówno stewia jak i ksylitol stanowią świetny zamiennik sacharozy. Nie ulega wątpliwości, że wzbogacenie polskiego rynku o naturalne substancje słodzące jest właściwym krokiem prowadzącym do zmian złych nawyków żywieniowych Polaków, które związane są z nadużywaniem cukru rafinowanego w codziennej diecie.
